Вокалды-аспапты ансамбль термині 1960 жылдары Кеңес Одағында пайда болып, алғашында барлық музыкалық топтарға қатысты қолданылды. Алайда кейін бұл ұғым негізінен отандық рок, фолк, поп топтарына тән сипатқа ие болды. Бірнеше әншісі мен түрлі аспапта ойнайтын музыканттары бар осындай ансамбльдер тыңдарманның жүрегін жаулап, өнерсүйер қауымның ықыласына бөленді. Біздің өңірімізде де тарихы терең, өнері өрісті ансамбльдер бар. Соның бірі – ауданымызға кеңінен танымал 1979 жылы құрылған «Айгөлек» вокалды-аспаптық ансамблі. Бұл өнер ұжымы алғашқы жылдарынан-ақ шығармашылық биіктен көрініп, көптеген жетістіктерге қол жеткізді. Облыстық, батыс – аймақтық, республикалық байқауларда жүлделі орындардан көрініп, ән әлеміндегі өз орнын айқындады. Ансамбльдің өнеріне тәнті болған тыңдармандары жыл өткен сайын көбейіп, «Айгөлек» талғампаз тыңдарманның сүйіктісіне айналды. Осы ретте ансамбльдің белді мүшесі, әнші Сәдуақас Мухамбетжановпен сұхбаттасудың орайы туып, ұжымның өткен жолын саралап, қазіргі тыныс-тіршілігі мен болашақ жоспарлары жайында әңгіме өрбіткен едік.
– Сәлеметсіз бе, Сәдуақас аға! Өткенде бір мерекелік шарада өзіңізбен кездескен едік. Сол кеште гитарамен ән шырқап, өнерге құштар қонақтардың көңілін көтеріп, ерекше әсер сыйладыңыз. Халықтың ыстық ықыласынан байқағанымыз – халық «Айгөлек» вокалды-аспаптық ансамблін сағынған сияқты. Ал өзіңіз тыңдармандарыңызды сағындыңыз ба? Қазір немен айналысып жүрсіз?
–Ілтипатыңызға рақмет! Өздеріңіздей жастардың аға буынды іздеп, хабарласып тұрғаны – көңілге қуаныш ұялатады. Жалпы ауданымызда еңкейген қариядан еңбектеген балаға дейін жақсы білетін «Айгөлек» вокалды-аспаптық ансамблі өңір мәдениетіне тың серпін әкелген өнер ұжымы болды. «Айгөлек» ансамблі 1979 жылы жергілікті сазгер, өнер тұлғасы Төребек Шариповтың жетекшілігімен құрылған болатын.Сол жылдары ауыл жастарынан құралған ансамбль көптеген облыстық, республикалық шараларда өнер көрсетіп, аудан абыройын асқақтата білді. 1987жылы Ақтөбе қаласында өткен республикалық «Жастар дауысы», 1988жылы халықаралық «Теңіз достарды шақырады» фестивалдерінде жоғары дәрежеде өнер көрсетіп «Дипломант» атандық. Сол кездегі құрамда Ищанғазиев Нәсиболат, Қабиденов Талғат, Рахышева Әлләзи, Хисимова Гүлзада сынды өнерпаздардың өнерлерімен, шығармашылық ізденістерімен көптеген жетістіктерге жетіп, көрермен көзайымына айналып та үлгерген еді. Төребек марқұм өмірден өткеннен соң ансамблде біраз үзілістер болды. 2008 жылы ауыл жастарының, бұрыңғы өнерпаз жігіттердің сұрауымен, ансамбль қайта жанданып, жаңа құраммен, жастармен толығып, репертуарларын жаңартып, аудан халқына жаңа толқын, жаңа серпіліс алып келді.Ансамблдің жетекшісі болып, марқұм Төребек ағаның шәкірті,бұрыңғы құрамның мүшесі Мажитов Кенжемұрат тағайындалды.Олар өз қолтаңбасын қалдырған, ансамбль тарихында өшпес із қалдырған өнер иелері еді. Жалпы ауданның мәдениет саласының дамуына, халықтың рухани байып, өсіп-өркендеуіне өз үлесін қосып жүрген өнерпаздар аз емес. Бірақ кәсіби музыканттардың, сазгерлердің еңбегі ерекше екені даусыз. Әртүрлі аспаптардың құлағында ойнап, оны өмірлік азығына айналдырған әріптестерімнің өнеріне әрдайым тәнті болып, олардың еңбегін ерекше атап өтемін. Өзім өнерге бала кезімнен жақын болдым. Ән айтуға құштарлығым ерте оянды, уақыт өте келе ізденіп, білімімді жетілдірдім. Әртүрлі аспаптарда ойнаймын, әсіресе, ретро әндерді халыққа барынша әсерлі жеткізуге тырысамын. Өнер – мен үшін өмірдің мәні. Сол себепті, естір құлаққа жағымды, мағыналы әндерді жастарға таныстырып, қайта жаңғырту – бас-ты мақсаттарымның бірі. Ал қазіргі таңда АО «Интергаз Центральная Азия» компаниясына қарасты Атырау газ құбырлары басқармасының «Тайман» өндіріс алаңында еңбек етемін. Бұл салада жүргеніме 22 жыл болды. Негізгі мамандығым – мұғалім. Орал қаласындағы А.С.Пушкин атындағы педагогикалық институтты тәмамдап, бейнелеу өнері, сызу және еңбек пәнінің мұғалімі болып қызмет еттім. Дегенмен өнерді ешқашан тастаған емеспін, ол – менің өмірімнің ажырамас бөлігі.
– Өнерді өмірлік серік етіп, оны жастарға насихаттау – тамаша мақсат екен. Осы орайда, ансамбльдің жаңа құраммен қайтадан халық алдына шығу жоспары бар ма? Әлде өнер жолына дайындап, тәрбиелеп жүрген шәкірттеріңіз бар ма?
–Иә, соңғы жылдары «Айгөлек» ансамблі сахнаға сирек шығып жүр. Бұған басты себеп – ансамбль мүшелерінің әртүрлі салада қызмет етуі, өндірісте немесе басқа да салаларда еңбек етуіне байланысты бір-бірімізбен жиі бас қосуға мүмкіндіктің болмауы. Дегенмен, ансамбльге кейінгі жылдары қосылған жастардың үлкен өнер жолына қадам басқаны – біз үшін үлкен мақтаныш. Солардың қатарында жас әнші Дана Кенжемұратқызы мен музыкант, бас гитарист Динара Шайқос бар. Динара – менің қызым, ол «Қазақстан дауысы» жобасына қатысып, өз өнерін көрсетті. Бұл жоба арқылы қос өнерпаз да елге танылып, қазір Алматы қаласында шығармашылықтарын шыңдап, жаңа жетістіктерге жетіп жүр. Сонымен қатар, ансамбльдің тағы бір талантты мүшесі, барабаншы Әсет Ғажапбек – бүгінде Атырау облысы бойынша «Gazhap.band» музыкалық тобының негізін қалаған кәсіби музыкант. Оның есімі қазіргі таңда Қазақстанның көптеген өнер адамдарына жақсы таныс. Болашаққа жоспарымыз да жоқ емес. Ансамбльді жаңғырту мақсатында жас өнерпаздар арасында кастинг ұйымдастырып, «Айгөлекке» жаңа серпін беруді көздеп отырмыз.
– Ансамбльге жаңа серпін беру жоспарыңыз қуантады екен. Жалпы қазіргі заманауи әндерге көңіліңіз тола ма? Әр заманның өзіне сай әуені болады ғой. Қазақта «естісі де бар, есері де бар» деген сөз бар емес пе? Осыған қатысты жеке көзқарасыңыз қандай?
– Расында, қазіргі әндердің басым бөлігі той бизнесіне арналып жазылатыны жасырын емес. Дегенмен өнер де заман талабына сай өзгеріп, жаңа бағыттарға бейімделіп отырады. Қазіргі таңда талантты жас композиторлар мен орындаушылар аз емес, олардың да өзіндік тыңдармандары қалыптасқан. Өзіме ұнайтын композиторлар қатарында жерлестеріміз Болат Кохаманов, Еділжан Ғаббасов, сондай-ақ, керемет шығармашылығымен елге танылған Ғазизхан Шекербеков бар. Бұл композиторлардың әндері мазмұнды, әуендік үйлесімі яғни гармониясы кәсіби деңгейде жазылған, сондықтан маған ерекше жақын әрі ұнайды. Олардың әндерін еліміздің танымал өнер жұлдыздары орындап жүргені де көпке мәлім. Бүгінде өнер адамы үшін өз шеберлігін шыңдауға барлық мүмкіндік жасалған. Алайда өнердің шынайы бағасын беретін – халық. Атырау халқы – өнерді шын бағалайтын, талантқа құрметпен қарайтын ел. Сондықтан сахнада жүрген әрбір өнер иесі ең алдымен өзін марапатқа емес, халықтың ықыласына лайық болуға ұмтылуы керек деп есептеймін. Өкінішке қарай, кейде атақ пен марапатқа құмартатын өнерпаздар да кездеседі. Бірақ біздің ансамбль мүшелері үшін ең бастысы – қарапайымдылық пен адалдық. Біздің ұстанымымыз – өнерге шынайы қызмет ету.
– Сағынған тыңдар-мандар үшін бұл сұхбат ерекше болар деген үміттемін. Сырлы сұхбатқа, боямасыз әңгімеге уақыт бөлгеніңізге рахмет! Шығармашылық табыс тілеймін, аға!
Сағыныш ҚАЙЫР
