Жаз келгеннен көпшілік адам су айдындарына қарай баратыны белгілі. Алайда, шомылуға рұқсат етілген арнайы орындарға барған дұрыс.

Жалпы демалыс орындарына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар ҚР ДСМ 2022 жылғы 26 шілдедегі «Коммуналдық мақсаттағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпиде-миологиялық талаптар» ҚР ДСМ-67 бұйрығымен айқындалған.

Шомылу маусымы басталар алдында объектінің әкімшілігі су қоймаларының суын санитариялық-химия-лық, микробиологиялық, радиологиялық және топыраққа паразитологиялық көрсеткіштерге зерттеулер жүргізуді қамтамасыз етуі қажет. Жағажайлар оқшауланған учаскеде, гидроэлектр станциялардан, сарқынды суларды жіберу орындарынан, малдың қорасынан алыста орналастырылады.

Су айдынының түбі құмды, балдырсыз болуы керек. Сондай-ақ, жағажайлардың жағалау аймағын қауіпсіздік мақсатында объектінің әкімшілігі бақылап отырады. Жағажай аумағында күннен қорғайтын қалқалар мен орындықтар, шезлонгтар жабдықталады. Киініп-шешіну үшін 50 адамға арналған бір кабина есебімен жалпы немесе жеке кабиналар орнатылады.

Жағажайлардың аумақтарында дәретханалар немесе биодәретханалар 75 келушіге бір орын есебінен орнатылады.Қоғамдық дәретханалар шомылу орнына дейінгі ара қашықтық кемінде 50 м және 200 м артық емес болуы тиіс. Қоқыс жинауға арналған урналар 800 шаршы метр алаңға кемінде бір урна және жағажайдан 40 метр қашықтықта орнатылады.

Күнделікті жағажай жабылғаннан кейін жағалауды тазалау, киініп-шеші-нетін орындарды, дәретханаларды тазалау, дезинфекциялау жүргізіледі. Жиналған қалдықтар дер кезінде шығарылады. Жағажайларда кір жууға және жануарларды шомылдыруға тиым салынады. Ішек инфекциясының алдын алу үшін жеке гигиенаны сақтау керек. Ашық су қоймаларының суы ішуге жарамсыз, сондықтан оны ішуге болмайды. Жемістерді, көкөністерді, ыдыстарды жууға, ауыз қуысын шаюға болмайды.

Сонымен қатар шомылу үшін бассейндерді пайдаланады. Бассейннің жүретін жолдары, бассейннің түбі су өтпейтін материалдардан және ылғалға, тазалауға қолданылатын химиялық реагенттер мен дезинфекциялау құралдарының әсеріне төзімді болуы қажет.

Бассейн үй-жайларында ерлер мен әйелдерге арналған киім ауыстыру орындары, себезгі бөлмелері, санитариялық тораптар, персоналға арналган тұрмыстық бөлмелер, жуу және дезинфекциялау құралдарын сақтауға арналған қоймалар болу керек. Бассейн суының тазалығын, шомылушылар мен қызметкерлер жеке бас гигиенасы ережелерін сақтау қажет.

Бассейн суы рұқсат етілген жуу-тазалау және залалсыздандырылу құралдарын қолданып, уақытылы залалсыздандырылуы тиіс.Ересектерге арналған бассейн суының температурасы 24-25 градус және балаларға арналған бассейн суы 30-32 градус болу қажет.

Шомылудан кейін жағымсыз салдардың алдын алу үшін қарапайым жеке гигиена ережелерін сақтау керек, яғни бассейнге түскенге дейін және кейін душ қабылдаған жөн.Сондай-ақ, су айдындарында шомылуға тыйым салатын арнайы ақпараттық белгілерге мұқият назар аудару керек!

Субұрқақтарда шомылуға рұқсат етілмейді, өйткені су субұрқақтардағы су залалсыздандырылмайды және санитариялық талаптарға сәйкес келмейді.Бұдан бөлек әртүрлі жарақаттар алу қаупі де бар. Шомылу жән демалу үшін арнайы шомылу орындарын таңдаған дұрыс Өйткені олардың суы бақыланып отырады. Бұл әртүрлі инфекцияларды (тырысқақ, менингит, паразиттік аурулар, ӨІЖ) жұқтырудың алдын алады.

Г.Б.Бисенбай

Исатай аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау басқармасы басшысының у.м.а 

Ұнды фортификацияялау дегеніміз-ұнды адам ағзасына қажетті дәрумендермен және минералдармен байыту.

Фортификация дегеніміз –ол ұнды тарту кезінде аз мөлшерде дәрумендер мен минералды қосу процесі. Фортификация процесі кезінде жоғары және бірінші сұрыптағы бір тонна ұнға 150 грамм темір, мырыш қоспалары ,фолий қышқылы мен В тобының дәрумендері қосылады. Бұл өнімнің сапасы мен қоректік құндылығын арттыруға мүмкіндік береді.

Фортификацияланған ұнның сақтау мерзімі-6 ай. Ұнды фортификациялау – теміртапшылықты анемияның алдын алудың әсерлі әрі қолжетімді шарасы. Қазіргі таңда денсаулық сақтау жүйесінің өзекті проблемаларының бірі теміртапшылықты анемия.

Теміртапшылықты анемия симптомдары – жалпы әлсіздік, тез шаршағыштық, бас ауруы, дененің, еріннің бозаруы, тәбеттің жоқтығы, сезгіштіктің жоғалуы.

Анемияның алдын алудың үш негізгі тәсілі бар: фармокологиялық, тиімді тамақтану, және негізгі азық- түліктердің темір қосындылары, дәруменді кешендермен фортификациялануы (байытылуы). Тамақ рационында анемия, фолий қышқылы мен дәрумендердің жетіспеушілігі жүрек-қан тамырлары ауруларына , ана мен бала өліміне себеп болады.

ТТА алдын алудың қарапайым, арзан әрі қолжетімді түрі - азық-түлік өнімдерін фортификациялау болып табылады. Ол Қазақстан Республикасы Заңнамасымен реттелген. «Халық денсаулығы мен денсаулық сақтау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасы аумағында іске асырылатын бірінші және жоғары сұрыпты бидай ұнын темірқұрамды дәрумендермен, минералдармен басқа да заттармен міндетті түрде фортификациялануы жазылған.

Бидай ұны фортицикациялау үшін бекер таңдалған жоқ. Ұн өзінің кең таралғандығы, әмбебаптылғы, күнделікті тұрмыстық қажеттіліктерге жарамдылығының арқасында адам ағзасын темір, фолий қышқылы және дәрумендермен қамтамасыз ететін ең тиімді құрал болып табылады.

Байытылу процесі ұнның дәмін, түсін өзгертпейді, пісірілім сапасы бұрынғыдай қалады. Фортификацияланған ұнды пайдалану қауіпсіз. Ұнды фортификациялау бидайды ұнтақтау кезіндегі жоғалған дәрумендерді толықтырады, сондықтан, бұндай ұнды пайдалану өте пайдалы.

Өзіңізді және жақындарыңызды теміртапшылықты анемияның алдын алу үшін темір және фолий қышқылымен байытылған ұн мен нанды тұтыныңыз.

Г.Б.Бисенбай

Исатай аудандық СЭББ басшысының м.у.а 

Елестетіп көріңізші: сіздің отбасыңызда нәресте пайда болатынын енді ғана білдіңіз. Әрине, сіздер қуанышқа, бақытқа, мақтанышқа кенелесіздер. Мұнымен қатар көптеген сұрақтар тудыратын алаңдаушылық та пайда болады. Болашақ баланың денсаулығы жақсы екенін біру үшін қайда баруға болады? Алаңдауға себеп бар не жоқ екенін қайда айта алады? Қандай мамандарға сенуге болады? Әсіресе, ондаған медициналық орталықтардың ішінде таңдауға болатын астанада тұрмайтын болсаңыз, қымбат уақытты қалай жоғалтпауға болады?

Атырау облыстық перинаталдық орталығында тыныс алуы ауыр бұзылған нәрестелерді емдеуге арналған жоғары технологиялық жабдық пайда болады. AYALA қайырымдылық қоры «Теңізшевройл» компаниясымен серіктестікте осы медициналық орталықтың реанимациясын арнайы жабдықтармен жабдықтайды.