Қант диабеті - бұл ағзадағы инсулиннің түзілуі және / немесе әрекетінің бұзылуы (көмірсулар алмасуының бұзылуы) нәтижесінде пайда болатын созылмалы ауру. Бұл жағдайда ұйқы безіндегі инсулин синтезі бұзылған (I типті қант диабеті) немесе ағза қолданыстағы инсулинді (диабеттің II типі) тиімді қолдана алмайды.
Аурудың белгілері: әлсіздік, жоғары шаршау, үнемі шөлдеу, жиі зәр шығару, құрғақ тері, қышу, кенеттен және тез салмақ жоғалту, көру қабілетінің нашарлауы, иммунитеттің төмендеуі, бұл жиі суық тиюге және вирустық ауруларға әкеледі.
Қауіп факторлары: генетикалық бейімділік (жақын туыстардағы қант диабеті), стресс, жеңіл сіңетін көмірсулардың (шамадан тыс тұтыну, қант, бал, тәттілер және т.б.), ұйқы безінің аурулары, отырықшы өмір салты, жұқпалы аурулар.
Алдын алу шаралары:
- Тазартылған наннан айырмашылығы, қандағы қант деңгейін жоғарылатпайтын дәнді дақылдарды (ірі қара нан, жүгері, қарақұмық және т.б.) артық көріңіз.
- Диетадан диабетке ықпал ететін транс майлары (маргариндер және т.б.) бар тағамдарды қоспаңыз.
- Мотор белсенділігін оңтайландыру.
- Қалыпты дене салмағын сақтаңыз.
- Жаман әдеттерден бас тартыңыз - шамадан тыс ішу, темекі шегу (темекі шекпейтіндерге қарағанда ауру қаупі 90% жоғары).
Егер сізде қант диабеті болса, сізге:
- дәрігер ұсынған антидиабетикалық препараттарды қабылдаңыз;
- диетаны өзгерту үшін дәрігермен кеңескенде;
- жеткілікті мотор белсенділігімен салауатты өмір салтын ұстану;
- салмағыңызды бақылаңыз;
- қандағы және зәрдегі глюкозаны бақылаңыз.
Белгілі бір өмір салтымен қант диабеті сізге толыққанды өмір сүруге кедергі жасамайтынын түсіну керек: жұмыс істеңіз, отбасыңыз және балаларыңыз бар.
Ирбатырова Гүлназ Абайқызы
Атырау облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары
