Санитарлық-қорғау аймағын (СҚА) көгалдандыру — бұл өнеркәсіптік нысандардың қоршаған орта мен халықтың денсаулығына теріс әсерін азайтуға бағытталған маңызды элемент болып табылады.
Ол ластану көзі мен тұрғын аймақтар арасындағы аумақта өсімдіктер отырғызу және күтіп-баптау жөніндегі іс-шаралар кешенін қамтиды.
🔹 СҚА көгалдандыру мақсаты:
1. Ауаның ластану деңгейін төмендету — өсімдіктер шаңды, зиянды газдарды, көмірқышқыл газын сіңіреді.
2. Шу деңгейін азайту — жасыл екпелер дыбыс қысымын төмендетеді.
3. Көру тосқауылы — өндірістік нысандарды жасыру.
4. Микроклиматты жақсарту — жаз мезгілінде температураны төмендету, ылғалдылықты арттыру.
5. Биологиялық әртүрлілікті сақтау — жануарлар үшін тіршілік ету ортасын құру.
🔹 СҚА көгалдандырудың негізгі қағидаттары:
1. Көпдеңгейлі жасыл екпелер:
ағаштар (биік және орташа биіктіктегі),
бұталар,
шөптесін жамылғы.
2. Көгалдандыру белдеуінің ені:
кәсіпорынның қауіптілік класына байланысты:
I класс (аса қауіпті) — кемінде 1000 м,
II класс — кемінде 500 м,
III класс — 300 м, IV класс — 100 м,
V класс — 50 м.
ІV және V сыныптардағы объектілерге арналған СҚА алаңының кемінде 60 пайызын (бұдан әрі – %), ІІ және ІІІ сыныптардағы объектілерге арналған СҚА алаңының кемінде 50%, I сыныбындағы объектілерге арналған СҚА алаңының кемінде 40% барынша көгалдандыруды тұрғын үй құрылысын салу жағынан ағаш-бұта көшеттері жолағын міндетті түрде ұйымдастыра отырып көгалдандыру көзделеді.
СҚА алаңын көгалдандырудың көрсетілген үлес салмағын орындауға мүмкіндік болмаса (объектілермен тығыз құрылыс салу кезінде, сондай-ақ объекті елді мекендерден алыс шөл және шөлейт жерлерде орналасқан кезде) СҚА жобасында міндетті түрде негіздей отырып, құрылыс салудан бос аумақтар мен жақын елді мекендердің аумақтарын жергілікті атқарушы органдары келісімі бойынша көгалдандыруға жол беріледі.
