Жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысу, яғни жеке зейнетақы шотына ай сайынғы міндетті зейнетақы жарналарын аударып отыру еңбек өтілінің дәлелі болып табылады.
Уақытша жұмыс істемейтін немесе тұрақты табысы жоқ азаматтар бірыңғай жиынтық төлемді (БЖТ) төлеу арқылы ЖЗҚ-ға қатысуын жалғастыра алады. Төлем 4 міндетті төлемді алмастырады:
- жеке табыс салығы;
- БЖЗҚ-ға міндетті зейнетақы жарнасы;
- Мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына міндетті әлеуметтік аударым (МӘСҚ);
- әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына әлеуметтік жарна (ӘМСҚ).
Осылайша БЖТ барлық төлемдерді жеңілдетілген шарттарда төлеуге және әлеуметтік қамсыздандыру, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйелеріне қатысуға және медициналық мекемені таңдау құқығы бар медициналық қызметтерге қол жеткізуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, жүйеге қатысушы еңбек ету қабілетінен, жұмысынан, асыраушысынан айырылған, жүктілік пен босану, бала асырап алған, бала күтімі жағдайларында әлеуметтік төлемдер ала алады.
БЖТ төлеушілер үшін БЖЗҚ-дағы өзінің зейнетақы жинақтарын толықтырудан бөлек болашақта зейнетақы жүйесіне қатысу өтіліне байланысты базалық зейнетақы төлемін алу мүмкіндігі бар.
БЖТ екінші деңгейдегі банктер немесе банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдар арқылы (мысалы, «Қазпошта» АҚ арқылы) жалпы сомамен төленуге жатады. БЖТ төлеушілер салық есептілігін ұсынбайды. Қызметтің басталуын тіркеу (хабарлама) және Қызметті тоқтата тұру (тоқтату) туралы өтініш талап етілмейді. Жеке тұлға БЖТ төлеу жүргізілген күннен бастап оны төлеуші болып танылады.
Бұл ретте БЖТ күнтізбелік жылдың ағымдағы және келесі айлары үшін төленуі мүмкін. Бірақ сіз төлем жасалған айды көрсетуіңіз керек. Бұл еңбек өтілін есепке алу үшін маңызды.
Төлемді тоқтату жеке тұлғаның бұдан былай БЖТ төлеушісі болып табылмайтынын білдіреді.
Тлекші РАХМЕТОВА,
«БЖЗҚ» АҚ Атырау облыстық филиалы
с.Аққыстау Опрерациялық бөлімінің жетекші маманы
